ZINTUIGLIJKE PRIKKELS IN BALANS

Zintuiglijke prikkels in balans

Heb jij soms ook het gevoel dat alles je te veel wordt en dat je jezelf lamlendig of rusteloos voelt? Het kan zijn dat je zintuiglijk bent overprikkeld of onderprikkeld. In deze blog lees je waardoor je over- en onderprikkeld kunt raken en waaraan je het kunt herkennen. Verder lees je wat je eraan kan doen om je Zintuiglijke Prikkels in Balans te brengen. We geven je tips hoe je met behulp van je zintuigen jezelf kan ‘voeden’ zodat je weer kalmte ervaart of juist energie krijgt om de dingen te doen zoals je ze graag wilt doen!

Wat zijn overprikkelde zintuigen

Wat zijn overprikkelde zintuigen?

Door de vele prikkels die je via je zintuigen waarneemt en de intense verwerking van deze prikkels kun je uit balans raken. Dit kan op den duur zelfs leiden tot een burn-out en dat wil je natuurlijk voor zijn! Hoe merk je dat je bent overprikkeld? Je voelt veel van alles, je vermijdt drukke ruimtes of je voelt je angstig bij harde of onverwachte geluiden. Misschien heb je dit gemerkt omdat de kleding die je draagt irriteert, het licht van je wekker je slapeloze nachten bezorgt, vaak moe bent of regelmatig last van hoofdpijn hebt.

Waardoor raak je overprikkeld?

Er zijn veel redenen waardoor je overprikkeld kunt raken. Het kan zijn dat je aan te veel externe prikkels bent blootgesteld. Of je bent sensitief van aard waardoor je gevoelig reageert op zintuiglijke prikkels. Maar ook als je niet luistert naar je eigen gevoel, je eigen mening of je eigen behoeftes kan dit op den duur leiden tot overprikkeling. Misschien houd je te veel ballen in de lucht of heb je een te hoge werkdruk?
Hoe dan ook, overprikkeling komt jouw leefstijl niet ten goede. Je gaat misschien slechter eten; te veel of juist te weinig. Of je voelt je te moe om te gaan bewegen, je trekt je terug en mijdt sociale contacten. Het kan ook zijn dat je boos wordt om het minste of geringste en dat je snel uit evenwicht raakt. Alles is te veel. Je voelt je uitgeput, gestrest of geïrriteerd en wellicht word je overmand door negatieve emoties. Kortom je bent niet meer in balans.

Ongemakken die bij overprikkeling kunnen optreden zijn:

  • slechte concentratie
  • hoofdpijn, nekklachten, spierpijn
  • stemmingswisselingen
  • vermoeidheid en lusteloosheid
  • huilbuien en verdrietig gevoel
  • onzekerheid
  • ongeduldigheid; kort lontje
  • niet goed verdragen van beeld en geluidprikkels, zoals radio of YouTube
  • gevoeligheid voor snacks en alcohol
  • een vol hoofd
  • stress
Wat zijn onderprikkelde zintuigen

Wat zijn onderprikkelde zintuigen?

Ook onderprikkelde zintuigen zorgen voor een disbalans. Een gebrek aan prikkels kan leiden tot een ‘bore out‘ (ziek worden door verveling) maar ook tot een burn-out. Signalen van onderprikkelde zintuigen zijn verveling, een gebrek aan energie, slaap en jezelf sloom voelen. Het voelt net alsof externe prikkels niet meer door een sluier van lamlendigheid kunnen doordringen. Je voelt je misschien down of chagrijnig. Het lukt je niet om je ergens toe te zetten en je hebt nergens zin in. Of je wordt juist heel druk omdat je extra prikkels zoekt. Je kunt net als bij overprikkeling een hoge prikkelintensiteit ervaren. Je hebt veel te doen maar wat je moet doen vind je niet leuk, het is vooral “moeten”. Je kan je ei niet kwijt.

Waardoor raak je onderprikkeld?

Je kunt onderprikkeld raken door gebrek aan interne en kwalitatieve prikkels of te weinig stimulans van de buitenwereld. Maar ook door te weinig afwisseling, intellectuele uitdaging, creativiteit, (slechte) sfeer en gebrek aan autonomie. Of door te veel sleur, routine, verzadiging, voorspelbaarheid en eenzijdigheid. Hierdoor kunnen zintuiglijke prikkels minder goed tot je doordringen. Dit is niet bevorderlijk voor een gezonde leefstijl. Je eet eenzijdig, hebt geen zin om te bewegen, haalt geen voldoening uit je werk of hobby’s en investeert te weinig in je sociale contacten.

Ongemakken die bij onderprikkeling kunnen optreden zijn:

  • lamlendigheid, verveling
  • sloomheid
  • onvrede
  • onrust
  • slaperigheid, uitgeput zijn
  • somberheid
  • verslavingen, junkie gedrag door gebrek aan dopamine
  • uitstelgedrag
  • piekeren
  • stress; afname geluksgevoel

“Creating balance in life by fine tuning your Senses; Calm your Senses or Stimulate your Sense” – SenseStory

Zintuiglijke Prikkels in Balans

Wanneer je je realiseert dat je over- of onderprikkeld bent (bij twijfel test hieronder je zintuig sensitiviteit), kun je ervoor kiezen jouw zintuigen te ‘voeden’ met de juiste prikkels. Met ‘voeden’ bedoelen we voeden in brede zin: stimuleren, aanwakkeren, koesteren, verzorgen en onderhouden. Bij overprikkeling kun je je zintuigen kalmeren en bij onderprikkeling stimuleren.

Test je zintuig sensitiviteit
Kalmeer je zintuigen met de juiste prikkels
Calm
Your Senses

Kalmeer je zintuigen bij overprikkeling

Je kunt jezelf met behulp van jouw zintuigen kalmeren. Prikkels die via jouw mond binnenkomen kun je temperen door voeding te consumeren die mild en zacht van smaak is. Kruidenthee van kamille, lavendel en citroenmelisse brengen je tot rust. Ook muziek kan een kalmerend effect op jou hebben. Luister naar langzame muziek of zachte, balancerende muziek waarbij je hartslag daalt en die je gedachten kalmeert, endorfines aanmaakt en stresshormonen vermindert. Je stemming zal zeker verbeteren. Jouw zichtvermogen kun je kalmeren door fel licht te vermijden. Omring je met koele kleuren zoals blauw, lichtgroen, grijs, wit, zilver of rustgevende pasteltinten.
Kleur een mandala of leg een puzzel of knuffel met een huisdier om kalm te worden. Want ook dieren knuffelen zorgt voor een lagere hartslag en bloedruk en een daling van je stresshormoon. Masseer je hoofd leeg na een warm bad of douche. Kalmeer daarna je huid door haar te masseren met een verkoelende olie zoals zonnebloemolie of kokosolie òf een verzachtende amandelolie. Bloemige geuren zoals roos en jasmijn, zoete aroma’s zoals sandelhout en kaneel of een verkoelende aroma zoals munt kalmeren je reukzin. Of gebruik juist warme zoete en zure aroma’s zoals basilicum, sinaasappel, roos en geranium om weer in balans te komen.
Stimuleren je zintuigen met de juiste prikkels
Stimulate
Your Senses

Stimuleer je zintuigen bij onderprikkeling

Gebruik al je zintuigen voor afwisseling en uitdaging. Zoek nieuwe geuren,  stimuleer je reukzin met warme en kruidige aroma’s zoals patchouli, salie, jeneverbes, eucalyptus, kamfer, kruidnagel en majoraan. Activeer je huid met een stevige massage met maisolie, prikkel je zichtvermogen door je te omringen met warme stralende kleuren zoals oranje, geel, rood en goud. Zet je gehoor op scherp en maak of beluister vrolijke, opbeurende muziek. Zing!

Beluister muziek die je nog nooit hoorde. Stimuleer ook je brein door jezelf een simpele tweede taak te geven zoals  luisteren naar muziek terwijl je een verslag schrijft. (let op: wanneer je muziek als een ‘tweede’ taak beschouwt, mag muziek geen bewuste aandacht van je vragen. Alleen onder de voorwaarden dat je de nummers kent en ze in dezelfde volgorde draait.) Het luisteren naar muziek beïnvloedt vele delen van je hersenen, die jou motiveren, je stemming verbeteren en je energiegehalte verhogen. Lees er alles over in deze blog waarom muziek je gelukkig en gezond maakt:

MUZIEK MAAKT GELUKKIG EN GEZOND

Pas je voeding aan door te experimenteren met sterke en uitgesproken smaken van onbewerkte en verse ingrediënten uit verschillende windstreken. Drink pittige kruidenthee van kaneel, gember en kardemom. En stap vooral uit je comfortzone door dingen te doen die je stiekem altijd al had willen doen!

“Je bewust zijn van je zintuigen en genieten van wat je via prikkels binnen krijgt draagt bij aan je gezondheid.”

Zintuiglijke prikkels in balans

Beeld: zelf samengesteld beeld met foto’s van Unsplash
Tekst geschreven door Joep Moolenburgh

Boeken Lees tip

Meer leefstijl
BEWUSTE ONTHOUDING VAN PRIKKELS

BEWUSTE ONTHOUDING VAN PRIKKELS

Heb jij oren naar rust, even helemaal niets? Sluit je op in floating tank om prikkelarm gewichtsloof te drijven of ga voor een extreme vorm van prikkelonthouding: dopamine fasting een ware prikkel detox! Lees hier de ins and outs over het ontdoen van zintuiglijke prikkels om je welbevinden te vergroten.

Lees meer
BOOST JE GEHEUGEN DOOR ROZEMARIJN

BOOST JE GEHEUGEN DOOR ROZEMARIJN

Het examenseizoen gaat weer van start en dat is altijd weer spannend. Je concentratie kan hiervoor een extra boost gebruiken. Wist je dat essentiële olie van rozemarijn een perfect geheugensteuntje voor je is? Neem naast de leerstof uit je studieboek ook de geur van rozemarijn op voor een beter geheugen!

Lees meer
MUZIEK MAAKT GELUKKIG EN GEZOND

MUZIEK MAAKT GELUKKIG EN GEZOND

Het luisteren naar muziek doet van alles met je, maar zingen en het bespelen van een instrument nog meer… wist je dat het ook een full-body workout is voor je hersenen? Speel jezelf Gelukkig Gezond!

Lees meer

Reactie verzenden

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Pin It on Pinterest

Share This

Share this post with your friends!